پتانسیل‌یابی معادن جدید شن و همچنين ماسه در رودخانه‌ها و همچنين آبراهه‌‌ها توسط محققان دانشگاه بین‌المللی امام و پيشوا خمینی(ره) – شریف

به نقل از اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، بحث برداشت شن و همچنين ماسه رودخانه‌ای، نه تنها در ایران بلکه در دنیا نیز به صورت یک موضوع پیچیده مطرح می‌مي شود چرا که هنوز اصول و همچنين ضوابط دقیق علمی در این زمینه تدوین نشده است.
موضوع برداشت غیر اصولی مصالح از رودخانه‌ها و همچنين جایگزینی شن و همچنين ماسه مورد بهره بري و استفاده در طرح‌های عمرانی از منابع بالقوه موجود در رودخانه‌ها بدون تاثيرات و همچنين اثرات مخرب زیست محیطی و همچنين منابع قرضه خارج از بستر چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. لذا در بسیاری از شهرهای استان خراسان جنوبی از یک سو به دلیل افزایش جمعیت و همچنين روند روبه افزایش ساخت و همچنين ساز پروژه‌های عمرانی، نیاز روزافزون به مصالح رودخانه‌ای (شن و همچنين ماسه) احساس می‌مي شود.
از سوی دیگر، با توجه به خشکسالی سالیان اخیر و همچنين عدم تولید معادل نیاز مصالح رودخانه‌ای توسط جریان روان آب در بستر قابل استحصال رودخانه، عملاً ظرفیت برداشت شن و همچنين ماسه از درون مسیل ها و همچنين آبراهه های واقع در حریم شهرها و روستاها که استحصال مصالح رودخانه ای از آنها صرفه ی اقتصادی دارد، خاتمه پذیرفته است؛ لذا شرکت آب منطقه‌ای، استانداری و همچنين نهاد صنعت معدن و همچنين تجارت استان خراسان جنوبی برای تامین مصالح شن و همچنين ماسه مورد نیاز، نیازمند ارائه راهکارهایی با صرفه اقتصادی خواهند بود.
انتخاب به عنوان یکی از سه طرح تحقیقاتی برتر در پنجمین جشنواره مهندسی و همچنين مدیریت آب ایران از میان کلیه طرح های پژوهشی ارسال شده با موضوع آب، تهیه نقشه معادن بالقوه شن و همچنين ماسه (اعم از رودخانه‌ای، مخروط افکن‌های و همچنين کوهی) برای حریم ۳۰ کیلومتری شهرهای بیرجند، قائن و همچنين فردوس با یک روش نوین و همچنين معرفی نواحی مناسب رودخانه‌ای جهت برداشت مصالح بدون پیامدهای زیست محیطی از دستاورد های ویژه این پژوهش است.
این طرح با تایید مدیر کل مهندسی رودخانه ها و همچنين شرکت‌های مادر تخصصی مدیریت آب ایران (وزارت نیرو) و همچنين در راستای اهداف طرح بهبود مدیریت رودخانه ای وسواحل کشور ابلاغی وزیر نیرو و همچنين بررسی جریان و همچنين رسوب رودخانه‌های مورد بررسی در شعاع ۳۰ کیلومتری شهرهای بیرجند، قائن و همچنين فردوس که از نظر اقتصادی، تامین شن و همچنين ماسه مورد نیاز پروژه‌های عمرانی از آن هم‌ها توجیه دارد، به انجام رسیده است.
ارائه دستورالعمل کاربردی برای انجام یررسی مشابه در تمامی رودخانه‌هایی که دارای مجوز برداشت شن و همچنين ماسه خواهند بود و همچنين در نزدیکی شهری واقع می باشند، توصیه شرکت مدیریت منابع آب ایران به شرکت آب منطقه‌ای طرف قرارداد و همچنين همین روش سایر استان‌ها جهت انجام اقداماتی مشابه برای مکان‌یابی نقاط شن و همچنين ماسه و همچنين تعیین حجم مجاز برداشت با توجه به طرح بهبود مدیریت رودخانه‌ای وسواحل کشور و همچنين انجام بررسی‌های مشابه در سایر رودخانه‌ها از برنامه جذاب و جالب و خوب‌های آتی جهت توسعه این طرح پژوهشی می‌باشد.
م.ف .۷۷/ ل.م ۵۴