نشست «جایگاه نشر دانشگاهی در دیپلماسی علمی جهان امروز» برگزار شد – شریف

به نقل از اداره کل روابط عمومی وزارت علوم به نقل از پژوهشکده مطالعات فرهنگی و همچنين اجتماعی، دکتر حسین میرزایی رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و همچنين اجتماعی وزارت علوم، در این نشست، با اشاره به اینکه تا توصیف خوبی از شرایطی که در آن هم قرار داریم نداشته باشیم نمی‌توانیم راه حل مناسبی برای آن هم داشته باشیم گفت: زمانی امکان تعامل داریم که زبان مشترکی داشته باشیم و همچنين تا امکان تبادل نباشد شناختی هم حاصل نخواهد شد و همچنين حرکت در ابهام خواهد بود. زيرا و به درستي که تبادل صورت نمی‌گیرد پس این شناخت که جایگاه ما در عرصه بین‌المللی کجاست هم حاصل نخواهد شد.
وی با بیان اینکه نباید به امر نشر دانشگاهی به صورت نقطه‌ای و همچنين جزیره‌ای نگاه کرد گفت: نشر دانشگاهی را باید به صورت یک مجموعه در نظر گرفت تا بتواند به شناساندن ما در عرصه بین‌المللی کمک کند.
دکتر میرزایی با اشاره به تعریفی از دیپلماسی علمی که در کتاب «علم و همچنين دیپلماسی» منتشر شده توسط پژوهشکده و همچنين شورای راهبردی روابط خارجی آمده است گفت: در صورتي که هدف دیپلماسی علمی همین باشد که در این کتاب آمده است یعنی تلاش بین‌المللی از طریق علم برای برقراری روابط با کشورهایی دیگر که با آنها ارتباط حسنه‌ای نداریم. باید گفت که امروه شاید نقطه‌ای که برای ما مانده است دیپلماسی علمی است و همچنين می‌توانیم تعاملات دانشگاهی با جهان را به مثابه یک فرصت مهم داشته باشیم و همچنين نشر دانشگاهی هم یکی از اضلاع این پيشامد جديد است. در فضای کنونی نقش دیپلماسی علمی و همچنين به‌ویژه وزارت علوم برای پیدا کردن روزنه‌ای برای برون رفت از شرایط کنونی کشور بسیار مهم است و همچنين ظرفیت‌های بسیاری دارد که می‌تواند به بهبود کشور کمک کند و همچنين درواقع نشر دانشگاهی و همچنين تعاملات دانشگاهی می تواند گره‌گشایی بسیاری داشته باشد.
دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تهران با بیان اینکه در سال شمسي‌های اخیر در وزارت علوم کارهای ارزشمندی در راستای این امر انجام شده است گفت: در سطح دانشگاه‌های سطح یک ارتباطات زیادی انجام گرفته است ولي بايد توجه داشت باید توجه کنیم که کار بسیار سخت و همچنين زمان‌بری است. درواقع این کاری است که دانشگاه‌های ما و همچنين رایزن‌های علمی ما در نقاط متنوع و گوناگون و مختلف جهان. دنبال می‌کنند. رایزن‌های علمی ما یکی از ابزارهای اصلی برای دیپلماسی علمی خواهند بود که باید برنامه جذاب و جالب و خوب‌ریزی‌های دقیقی برای آن هم داشته باشیم.
دکتر حسین ابراهیم آبادی رئیس مرکز نشر دانشگاهی در این نشست معظلات و مسائل و مشکلات نشر دانشگاهی در عرصه بین‌الملل را معطوف به دو حوزه محتوا و همچنين تبادل اطلاعات و همچنين تعامل دانست و همچنين گفت: زبان تولید محتوای ما از لحاظ فرم و همچنين محتوا جهانی نیست و همچنين از سوی دیگر در تبادل اطلاعات در عرصه بین‌الملل دانشگاه‌مان تحت تاثیر مسایل سیاسی است. همچنین نگاه جزیره‌ای در ایران نخستین ترکشش به دانشگاه خورده و همچنين از همین رو در حوزه نشر برای انتقال دانش موانع بسیاری داریم و همچنين گفتگوی ما کم است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و همچنين اجتماعی وزارت علوم با بیان اینکه تعامل در عرصه بین‌الملل مبتنی بر کنش است، ادامه داد: دانشگاه‌ها و همچنين محققان ما کنش مورد بهره بري و استفاده و نياز ضروري را برای فعالیت‌های علمی در این حوزه ندارند. درحالی که کتاب یکی از اشکال جدی نشر دانشگاهی است، باید روی ارائه شکل‌های دیگر نیز فکر کردن و انديشيدن کردن و انديشيدن کرده و همچنين برنامه جذاب و جالب و خوب‌ریزی داشته باشید.
به گفته دکتر ابراهیم‌آبادی باید در این مسیر خودانتقادی‌تر باشیم چرا که بحث دیپلماسی علمی به صورت عام بعد از مسایلی که بر سر برجام آمد، جدی‌‌تر شده و همچنين راه گفتگو را باز کرده است. به همین دلیل نباید در مساله دیپلماسی تنها به نگاه داخلی اکتفا کنیم و همچنين بازخوردهای بیرونی را هم در این باره بررسی کنیم.
مدیر نشر دانشگاهی با تاکید بر دشوار بودن دیپلماسی علمی در جهان امروز یادآور شد: در حالی که در اجرای سیاست‌های خارجی، منطقه‌ای و همچنين و همچنين… مشکل داریم، سخن گفتن از دیپلماسی علمی و همچنين اجرای ان بسیار دشوار است و همچنين البته در این حوزه نباید تنها حرف بزنیم بلکه کنش محور اصلی است. از این رو باید تلاش کنیم تا با بهره بري و استفاده از ظرفیت‌‌های موجود در مورد دیپلماسی علمی حرکت کنیم.
وی ادامه داد: برای هموارتر کردن دیپلماسی علمی ابتدا باید مساله اقتصاد نشر را حل کنیم چرا که در غیر این صورت امکان حضور در عرضه جهانی را نداریم. باید تلاش کنیم به مسایل و همچنين کارهای مشترک با کشورهای دیگر نزدیک شویم و همچنين در واقع نقشه‌های همکاری را که پیش از این ساماندهی نشده، اصلاح کرده و همچنين در این زمینه تجمیع استعداد کنیم.
دکتر ابراهیم آبادی در پایان گفت: در دیپلماسی علمی وجود یک نهاد حرفه‌ای برای ساماندهی ضروری به نظر می‌رسد تا مسایل این حوزه را ساماندهی کند.
دکتر جبار رحمانی عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و همچنين اجتماعی در ادامه این نشست با بیان اینکه دیپلماسی علمی حاصل تلاقی دو نهاد علم و همچنين دیپلماسی است بر لزوم توجه به زیرساختهای دیپلماسی علمی در ایران تاکید کرد.
وی افزود: این زیر ساختها هم در نهاد علم و همچنين هم در نهاد سیاست و همچنين دیپلماسی باید فراهم مي شود. در نهاد علم، و همچنين ما در برنامه جذاب و جالب و خوب‌های آموزشی خود برای مواجهه با جهان بیرون از خودمان، همچنان با مشکل مواجه‌ایم، ما برای گفتگو با جهان غرب، شرق و همچنين حتی همسایگان و همچنين تعامل با آنها خلاء هایی دارلینغ. برنامه جذاب و جالب و خوب‌های آموزشی ما باید در این راستا صورت بگیرد چرا که فعالیت‌های ما به صورت جزیره‌ای است. امروز وقتی از دیپلماسی علمی حرف می‌زنیم، بطور کلیشه‌ای به غرب و همچنين زبان انگلیسی فکر کردن و انديشيدن کردن و انديشيدن می‌کنیم. در حالی که منطقاً و همچنين اساساً از کشورهای خاورمیانه عربی و همچنين آسیای میانه غافل شده‌ایم درحالی که در این حوزه ظرفیت‌های بسیاری وجود دارد و همچنين به دلیل اشتراکات تاریخی و همچنين فرهنگی، فرصت های بسیاری برای ایجاد همکاری‌ها و همچنين سنت‌های علمی و همچنين دیپلماتیک مشترک وجود دارد.
دکتر رحمانی با تاکید بر اینکه دانشجویان و همچنين اساتید ما به لحاظ ذهنی و همچنين تجربه و مهارت بالا‌های علمی، دچار نوعی در خود فروماندگی خواهند بود و همچنين ما معمولاً جزیره‌ای بار آمدیم گفت: ما اشخاص را به صورت جزیره‌های بار می آوریم ولي بايد توجه داشت انتظار داریم که بین‌المللی بیاندیشند.
وی با اشاره به سرنوشت مراکز ایران شناسی و همچنين اضمحلال آنها طی ۴ دهه اخیر یادآور شد: متاسفانه در این برهه زمانی بسیاری از مراکز ایران‌شناسی استحاله شدند، در حالیکه ایران‌شناسان قدیمی از دنیا رفته‌اند مراکز ایران‌شناسی اغلب به مراکز مطالعات خاورمیانه با بودجه‌های عربی تبدیل شده است. و همچنين این همه ناشی از غفلت دستگاه دیپلماسی ما از مساله دیپلماسی علمی و همچنين اهمیت آن هم برای آینده سیاست خارجی ایران است.
ل.م ۵۴